سوغات کرمانشاه

نان برنجی کرمانشاه

قدمت و سابقه‌ی نان برنجی در کرمانشاه به ۱۵۰ سال پیش و زمان حکومت قاجار بازمی‌گردد و از ۱۵۰ سال پیش به بعد یکی از سوغات معروف کرمانشاه است. در سال ۱۳۹۱ در هفتمین شورای سیاست‌گذاری ثبت آثار معنوی در شهر شاهرود، چند اثر از کرمانشاه ثبت ملی شد که نان برنجی یکی از آن‌ها بود. پخت نان برنجی نسل به نسل در کرمانشاه آموزش داده می‌شود و پیشکسوتان خمیرگیر همواره با وضو کار خود را آغاز می‌کنند. دو نوع نان برنجی در این شهر تهیه می شود یکی زعفرانی و دیگری ساده. برای پخت این شیرینی معروف و خوشمزه از آرد برنج، تخم مرغ، شکر، روغن، هل ،گلاب و تخم خرفه استفاده می کنند. برخی به جای روغن معمولی از روغن کرمانشاهی استفاده کرده که عطر و طعم نان برنجی را متفاوت و ارزش غذایی آن را بسیاربالا می برد. در یزد و قزوین نیز نان برنجی را درست می کنند اما طعم شیرینی هر منطقه متفاوت است.

نان شکری کرمانشاه

نان شکری هم نوع دیگری از همین شیرینی است که به جای آرد برنج در تهیه‌ی آن از آرد گندم استفاده می‌شود.

شیرینی کاک کرمانشاهی

کاک یا یوخه  یکی از شیرینی های سنتی کرمانشاه و شیراز است. کاک شیرینی بسیار خوشمزه ای است که از لایه هایی بسیار نازک و شکر و دارچین تشکیل شده. پخت و تهیه این نوع شیرینی نیاز به مهارت و تبحری ویژه دارد. برای پخت کاک از آرد تخم مرغ، هل، روغن و دارچین استفاده می کنندو جهت تزئین آن از پودر پسته، نارگیل و  خلال بادام استفاده می گردد.  هم چنین شیرینی کاک  در زمان برگزاری هفتمین  اجلاس سراسری  شورای سیاست گذاری ثبت آثار معنوی کشور به فهرست میراث معنوی ایرانیان اضافه شد.

نان خرمایی کرمانشاه

این شیرینی خوشمزه را اهالی کرمانشاه خانقی می نامند. شیرینی مغزدار از خرما و گاهی گردو. مواد اولیه نان خرمایی آرد، شکر، زعفران، گلاب، روغن و خرما ست؛ که خرما را بدون پوست له می کنند و داخل خمیر میگذارند. طعم آن کمی شبیه کلمبه کرمان است. نان خرمایی را می توانید با گردو یا ساده تهیه کنید.

روغن حیوانی کرمانشاهی

یکی دیگر از سوغاتی‌های ارزشمند و شناخته‌شده‌ی کرمانشاه، روغن حیوانی یا روغن کرمانشاهی است وشهرت بسیاری در ایران پیدا کرده است.روغن حیوانی یا به زبان کرمانشاهی «رون دان» فرآورده‌ای است که از شیر گوسفند و گاو تهیه می‌شود.  برای به دست آوردن روغن حیوانی دوغ را در مشکی ریخته و تکان می دهند و پس از جدا شدن کره از ماست، کرده را داخل دیگی ریخته و حرارت داده تا آب آن از بین برود و روغنی خالص باقی بماند. اهالی کرمانشاه از این روغن به جای روغن نباتی در غذاها و شیرینی هایشان استفاده می کنند. البته برای کسانی که به خوردن این نوع روغن عادت ندارند کمی سنگین است. روغن کرمانشاهی یکی از بهترین نوع سوغات این منطقه است که بسیار طرفدار دارد.

قالی، گلیم و جاجیم استان کرمانشاه

دستبافته‌هایی مانند قالی و گلیم و جاجیم در گوشه و کنار ایران بافته می‌شوند. تفاوت اصلی آنها معمولا در طرح و نقشه‌ی‌ آنها و حتی رنگ‌هایی است که بافندگان با مهارت و ذوق و سلیقه‌ی خود در بافت آنها استفاده می‌کنند.

در میان نقش‌های مختلف قالی، نقش «بازو بندی» نقش بومی کرمانشاه است. البته نقوش دیگری نیز بر قالی‌های این خطه از کشور عزیزمان دیده می‌شود که معمولا تلفیقی هستند.

گلیم‌بافی از دیگر هنرها و صنایع دستی این خطه است که در کارگاه‌های خانگی و بیشتر در هرسین کرمانشاه تولید می‌شود. نقوش گلیم‌های کرمانشاه عبارت‌اند از چشمه نظامی و‎ ‎نقوش ترکیبی درخت و لانه‌ی گنجشک، مرغابی، مار، عروسک، قیچی، خطوط افقی، عمودی‎، نقش قرقره، راه‌راه، پنجه گربه، قاچ خربزه، گل مشرفی، گل ترمه و سوزنی.

جاجیم دست بافته‌ای از پشم است که به عنوان بالاپوشی گرم استفاده می‌شود و بیشتر خانواده‌های عشایری و روستایی آن را می‌بافند. مرغوب‌ترین جاجیم این منطقه را از اورامانات و ثلاث می‌توان تهیه کرد.

موج‌بافی در کرمانشاه

موج یا رختخواب‌پیچ نوعی پارچه از پشم است. موج‌بافی یکی از صنایع دستی زیبای کرمانشاه است که از آن برای تهیه‌ی روانداز، سجاده، رختخواب‌پیچ، رو‌کرسی، پرده و… استفاده می‌کنند. طرح این بافته‌ها بیشتر چهارخانه، سیاه و سفید، تخت قرمز، شطرنجی و کشکولی است.

البته هنر موج‌بافی امروزه رونق گذشته را ندارد و تنها به صورت سفارشی بافته می‌شود. خرید این دست‌بافته‌ها به عنوان سوغات می‌تواند موجب رونق دوباره‌ی این هنرها و همچنین رونق اقتصادی و جذب بیشتر گردشگر در منطقه شود.

گیوه کرمانشاهی

گیوه، پاپوش سنتی ایران، در شهرها و استان‌های مختلف کشور از جمله در استان‌های فارس، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، همدان و مرکزی تولید می‌شود. کرمانشاه نیز یکی از مراکزی است که گیوه در آن تولید می‌شود. حتی امروزه هم بسیاری از قدیمی‌ها گیوه را به خاطر سبکی و خنکی به کفش‌های دیگر ترجیح می‌دهند. برای تولید گیوه از نخ قالی، نخ ابریشم و کفی مناسب استفاده می‌شود. در کرمانشاه، هنرمندان گیوه‌باف، پنج نوع گیوه تولید می‌کنند؛ گیوه‌ی زیرپارچه‌ای، گیوه‌ی تخت آجیده، گیوه‌ی تخت چرمی، گیوه‌ی تخت لاستیکی و گیوه‌ی رویه ابریشمی. از میان سایر صنایع دستی و سوغات کرمانشاه می‌توان به مواردی چون شیرینی بژی، ابزاهایی فلزی چون ابزار زین و یراق، ابزار و وسایل کار و شکار، چاقو، کارد، قندشکن، قفل و کلید و… که اهالی روستای کرند، در کارگاه‌های خود تولید می کنند، انواع آلات موسیقی چون دف، سه‌تار، تنبور و دیوان و جانماز و تسبیح اشاره کرد.

چیغ بافی کرمانشاه

چیغ نوعی حصیر در حدود ۱۵۰سانتی متری است که بیشتر مورد استفاده عشایر این منطقه است. در چیغ بافی برروی حصیر نقش هایی را با پشم می اندازند.عشایر از این بافته ها برای تقسیم بندی سیاه چادر ها و محافظت از آن استفاده می کنند.